تافل یا آیلتس؟ این اولین سؤالی است که ذهن هر متقاضی مهاجرت یا تحصیل را درگیر می‌کند. دغدغه اصلی اینجاست که نمره‌ی عالی شما در یکی از این آزمون‌ها، دقیقاً معادل چه نمره‌ای در دیگری است؟ آیا آیلتس ۷ همان تافل ۱۰۰ است؟ و از همه مهم‌تر، دانشگاه یا اداره مهاجرت مقصد، کدام نمره را از شما می‌خواهد؟ در این مقاله، به صورت کاملاً کاربردی و براساس جداول رسمی ETS و IDP، یکبار برای همیشه ابهام معادل‌سازی نمرات را برطرف می‌کنیم تا بتوانید بهترین تصمیم را برای آینده تحصیلی و کاری خود بگیرید.
جدول جامع معادل‌سازی نمرات کلی (Overall) آیلتس و تافل
معادل‌سازی نمره کل (Overall) مهم‌ترین بخش برای اپلای دانشگاه‌ها و اخذ ویزاست. در حالی که آیلتس با مقیاس ۹ بندی کار می‌کند، تافل نمره‌دهی از ۰ تا ۱۲۰ دارد. برای سال‌ها، سازمان‌های برگزارکننده هر دو آزمون (ETS برای تافل و IDP/بریتیش کانسیل برای آیلتس) با انجام تحقیقات گسترده، جداولی رسمی منتشر کرده‌اند که مبنای اصلی معادل‌سازی در مؤسسات سراسر جهان است.
جدول تبدیل نمره آیلتس به تافل و بالعکس (بر اساس گزارش ETS و IDP)
جدول زیر، مرجع نهایی و مورد قبول برای تبدیل نمره Overall شما بین این دو آزمون است.
| نمره کل آیلتس | نمره معادل تافل | توضیحات سطح مهارت (Overall) | ||
|---|---|---|---|---|
| ۹. | ۱۱۸ – ۱۲۰ | کاربر متخصص (Expert User)؛ تسلط کامل | ||
| ۸.۵ | ۱۱۵ – ۱۱۷ | کاربر خیلی خوب (Very Good User) | ||
| ۸. | ۱۱۰ – ۱۱۴ | کاربر خیلی خوب (Very Good User) | ||
| ۷.۵ | ۱۰۲ – ۱۰۹ | کاربر خوب (Good User)؛ توانایی مدیریت پیچیدگی‌ها | ||
| ۷. | ۹۴ – ۱۰۱ | کاربر خوب (Good User) | ||
| ۶.۵ | ۷۹ – ۹۳ | کاربر شایسته (Competent User)؛ نمره میانگین اکثر دانشگاه‌ها | ||
| ۶. | ۶۰ – ۷۸ | کاربر شایسته (Competent User) | ||
| ۵.۵ | ۴۶ – ۵۹ | کاربر متوسط (Modest User)؛ مناسب برای کالج‌ها و دوره‌های زبان | ||
| ۵. | ۳۵ – ۴۵ | کاربر متوسط (Modest User) | ||
نکته کاربردی: مشاهده می‌کنید که یک بازه برای نمره تافل در نظر گرفته شده است. این نشان می‌دهد که معادل‌سازی دقیق نیست و یک تطبیق نسبی است. مثلاً اگر نمره تافل شما ۸۵ است، معادل آیلتس شما احتمالاً ۶.۵ خواهد بود.
استاندارد CEFR؛ تطابق نمره آیلتس و تافل با سطوح A1 تا C2
چارچوب مشترک اروپایی مرجع زبان‌ها یا استاندارد CEFR یک معیار بین‌المللی است که سطح مهارت شما را در زبان انگلیسی فارغ از نوع آزمون مشخص می‌کند. دانشگاه‌ها و موسسات مهاجرتی زیادی از این معیار برای تعیین سطح مورد نیاز خود استفاده می‌کنند.
| سطح CEFR | نمره آیلتس (IELTS) | نمره تافل iBT (TOEFL) | توصیف سطح |
| C2 | ۹.۰ | ۱۱۸ – ۱۲۰ | سطح استادی (Proficiency) |
| C1 | ۷.۰ – ۸.۰ | ۹۴ – ۱۱۰ | سطح پیشرفته (Advanced) |
| B2 | ۵.۵ – ۶.۵ | ۴۶ – ۹۳ | سطح فوق‌متوسط (Upper-Intermediate) |
| B1 | ۴.۰ – ۵.۰ | ۳۰ – ۴۵ | سطح متوسط (Intermediate) |
| A2 | ۳.۰ | ۱۰ – ۲۹ | سطح مقدماتی (Elementary) |
مزیت این جدول: اگر دانشگاهی تنها سطح B2 را از شما خواسته باشد، می‌دانید که هم با آیلتس ۵.۵ تا ۶.۵ و هم با تافل ۴۶ تا ۹۳ می‌توانید این شرط را برآورده کنید.
معادل‌سازی نمره آیلتس و تافل بر اساس هر مهارت (Skill-by-Skill)
اشتباه بزرگی که داوطلبان مرتکب می‌شوند، اکتفا کردن به نمره Overall است. واقعیت این است که در بسیاری از موارد، دانشگاه‌ها شرط می‌کنند که نمره هیچ یک از بخش‌ها کمتر از یک نمره مشخص نباشد. (مثلاً آیلتس ۶.۵ و نمره هیچ مهارتی کمتر از ۶).
برای اینکه ببینید ضعف یا قوت شما در یک مهارت خاص چقدر در آزمون دیگر نمود پیدا می‌کند، به جدول‌های تفکیکی زیر نیاز دارید.
مقایسه نمره مهارت شنیداری (Listening)
نمره بخش لیسنینگ تافل (۰-۳۰) و آیلتس (۰-۹)
| نمره لیسنینگ آیلتس | نمره لیسنینگ تافل | توصیف سطح مهارت شنیداری |
| ۹.۰ | ۳۰ | درک کامل و بدون زحمت |
| ۸.۰ | ۲۷ – ۲۸ | درک جزئیات در محیط آکادمیک |
| ۷.۰ | ۲۲ – ۲۶ | درک ایده‌های اصلی و جزئیات مهم |
| ۶.۰ | ۱۷ – ۲۱ | درک نسبی بیشتر مکالمات استاندارد |
| ۵.۰ | ۸ – ۱۶ | درک محدود، نیاز به تکرار |
مقایسه نمره مهارت خواندن (Reading)
نمره بخش ریدینگ تافل (۰-۳۰) و آیلتس (۰-۹)
| نمره ریدینگ آیلتس | نمره ریدینگ تافل | توصیف سطح مهارت خواندن |
| ۹.۰ | ۲۹ – ۳۰ | خواندن و استنباط متون پیچیده آکادمیک |
| ۸.۰ | ۲۶ – ۲۸ | درک کامل ساختار و استدلال نویسنده |
| ۷.۰ | ۲۳ – ۲۵ | درک سریع و صحیح متون با لغات تخصصی |
| ۶.۰ | ۱۸ – ۲۲ | توانایی درک متون واقعی، اما کند |
| ۵.۰ | ۱۳ – ۱۷ | درک دشوار در متون طولانی یا پیچیده |
مقایسه نمره مهارت نوشتاری (Writing)
نمره بخش رایتینگ تافل (۰-۳۰) و آیلتس (۰-۹)
| نمره رایتینگ آیلتس | نمره رایتینگ تافل | توصیف سطح مهارت نوشتاری |
| ۹.۰ | ۳۰ | ارائه استدلال قوی و ساختاردهی عالی |
| ۸.۰ | ۲۸ – ۲۹ | نوشتار روان با گرامر و واژگان غنی |
| ۷.۰ | ۲۴ – ۲۷ | توانایی نگارش مقالات پیچیده و سازمان‌دهی شده |
| ۶.۰ | ۲۰ – ۲۳ | توانایی نوشتن متون متوسط با خطاهای جزئی |
| ۵.۰ | ۱۴ – ۱۹ | نگارش ساده، خطاهای گرامری واضح |
مقایسه نمره مهارت گفتاری (Speaking)
نمره بخش اسپیکینگ تافل (۰-۳۰) و آیلتس (۰-۹)
| نمره اسپیکینگ آیلتس | نمره اسپیکینگ تافل | توصیف سطح مهارت گفتاری |
| ۹.۰ | ۲۹ – ۳۰ | گفتار کاملاً روان، دقیق و مناسب هدف |
| ۸.۰ | ۲۶ – ۲۸ | گفتار موثر، توانایی بسط موضوعات پیچیده |
| ۷.۰ | ۲۳ – ۲۵ | گفتار روان با مکث‌های محدود و کنترل شده |
| ۶.۰ | ۱۸ – ۲۲ | توانایی برقراری ارتباط، اما با تکیه بر عبارات ساده |
| ۵.۰ | ۱۲ – ۱۷ | درک‌پذیر، اما با مشکل در حفظ جریان گفتار |
حداقل نمره آیلتس و تافل مورد نیاز برای پذیرش دانشگاه‌های برتر دنیا
بزرگ‌ترین کاربرد معادل‌سازی نمره، مقایسه نمره فعلی شما با حداقل نمره مورد نیاز دانشگاه‌هاست. این نمرات بسته به کشور، رتبه دانشگاه و حتی رشته تحصیلی شما متفاوت است.
حداقل نمره مورد نیاز برای دانشگاه‌های ایالات متحده (US) و کانادا
کشورهای آمریکای شمالی به‌طور سنتی بیشتر از تافل حمایت می‌کنند، اما آیلتس هم به شدت پذیرفته شده است.
| مقصد/مقیاس | نمره آیلتس مورد نیاز (حدودی) | نمره تافل iBT مورد نیاز (حدودی) |
| دانشگاه‌های TOP 50 آمریکا (مانند هاروارد، استنفورد) | ۷.۰ – ۷.۵ | ۱۰۰ – ۱۱۰ |
| دانشگاه‌های رده میانی کانادا (کارشناسی/کارشناسی ارشد) | ۶.۵ – ۷.۰ | ۸۶ – ۹۵ |
| کالج‌ها و دوره‌های مقدماتی | ۵.۵ – ۶.۰ | ۶۰ – ۸۰ |
حداقل نمره مورد نیاز برای دانشگاه‌های بریتانیا (UK) و اروپا
در اروپا و بریتانیا، آیلتس سنتی‌تر و محبوب‌تر است.
| مقصد/مقیاس | نمره آیلتس مورد نیاز (حدودی) | نمره تافل iBT مورد نیاز (حدودی) |
| دانشگاه‌های UK (مانند آکسفورد، کمبریج) | ۷.۵ | ۱۱۰ |
| اکثر دانشگاه‌های اروپایی (کارشناسی/کارشناسی ارشد) | ۶.۵ | ۹۰ |
| پذیرش با شرط زبان (Pre-Sessional) | ۵.۵ – ۶.۰ | ۷۰ – ۸۰ |
اهمیت نمره حداقل بخش‌ها (Not Less Than) در پذیرش
اگر دانشگاهی اعلام کند که حداقل نمره آیلتس ۷.۰ نیاز دارد و در ادامه بنویسد: “No less than 6.5 in each band”، این یعنی:
- نمره Overall شما باید حداقل ۷.۰ باشد.
- نمره هیچ یک از چهار مهارت (Listening, Reading, Writing, Speaking) نباید کمتر از ۶.۵ باشد.
نکته حیاتی: حتی اگر نمره Overall شما ۷.۰ باشد، اما نمره رایتینگ شما ۶.۰ باشد، درخواست شما رد خواهد شد! در معادل‌سازی تافل نیز همین قانون پابرجاست: باید مطمئن شوید نمره معادل تافل شما در هر ۴ مهارت نیز به حداقل مورد نیاز دانشگاه رسیده است.
چطور نمره معادل‌سازی شده را برای مهاجرت و اپلای تفسیر کنیم؟
درک این نکته که معادل‌سازی فقط یک عدد نیست، بلکه نمایانگر توانایی زبانی شما در موقعیت‌های واقعی است، می‌تواند مسیر اپلای شما را روشن کند.
نمره Overall مهم‌تر است یا نمره Skillها؟ (قوانین نمره ساب‌اسکیل)
همیشه نمره Skillها (ساب‌اسکیل) مهم‌تر است.
- دانشگاه‌ها: اکثر دانشگاه‌های معتبر علاوه بر نمره کل، برای هر مهارت یک حداقل نمره تعیین می‌کنند (مثل همان “No less than 6.5” که بالاتر توضیح دادیم). دلیل این سخت‌گیری این است که شما باید بتوانید در محیط آکادمیک (مهارت‌های لیسنینگ و ریدینگ) و ارتباطات روزانه (اسپیکینگ و رایتینگ) موفق باشید.
- مهاجرت (مانند کانادا و استرالیا): در سیستم امتیازدهی مهاجرت، نمره هر Skill به صورت جداگانه امتیاز دارد و اگر نمره شما در یکی از این Skillها پایین باشد، حتی با نمره Overall بالا، امتیاز لازم برای ویزا را کسب نمی‌کنید.
تفاوت‌های ساختاری و ماهیتی دو آزمون که بر معادل‌سازی نمرات تأثیر می‌گذارد
این دو آزمون ماهیت کاملاً متفاوتی دارند و همین موضوع، دلیل اصلی تقریبی بودن معادل‌سازی است:
- بخش Speaking: در آیلتس، اسپیکینگ یک مصاحبه رو در رو با یک ممتحن است، اما در تافل یک بخش کاملاً کامپیوتری و ضبط شده است. کسی که با تعامل انسانی مشکل دارد، ممکن است نمره آیلتس پایین‌تری نسبت به تافل بگیرد.
- بخش Writing: تسک‌های رایتینگ در آیلتس بیشتر بر تحلیل نمودار و چارت (Task 1 آکادمیک) و نگارش مقالات استدلالی تمرکز دارد. در تافل، بیشتر بر خلاصه‌نویسی (Summarizing) مطالب شنیداری و نوشتاری تمرکز دارد.
- زمان و تمرکز: آیلتس طولانی‌تر است اما بخش‌هایش پشت سر هم و با یک استراحت کوتاه برگزار می‌شود. تافل فشرده‌تر و کامپیوتری است که ممکن است برای برخی خسته‌کننده‌تر باشد.
راهنمای انتخاب نمره هدف: آیلتس یا تافل؟ (مناسب‌ترین آزمون برای مقصد شما)
به جای وسواس به معادل‌سازی، این سؤال را از خود بپرسید: کدام آزمون شانس من را برای رسیدن به نمره مورد نیاز افزایش می‌دهد؟
- اگر قصد تحصیل در آمریکا یا کانادا دارید و با محیط‌های کاملاً آکادمیک و سیستم‌های کامپیوتری راحت‌ترید: تافل انتخاب بهتری است.
- اگر قصد مهاجرت یا تحصیل در بریتانیا، استرالیا و نیوزیلند دارید و تعامل رو در رو با ممتحن را ترجیح می‌دهید: آیلتس انتخاب بهتری است.
- اگر در صحبت کردن (Speaking) با کامپیوتر مشکل دارید: آیلتس را انتخاب کنید.
- اگر لیسنینگ قوی دارید: تافل ممکن است برایتان کمی آسان‌تر باشد (به دلیل تکراری بودن فرمت سؤالی).
نتیجه‌گیری
معادل‌سازی نمرات آیلتس و تافل ابزاری قدرتمند برای برنامه‌ریزی است. هرچند نمره ۹ آیلتس معادل ۱۱۸ تا ۱۲۰ تافل است و نمره ۶.۵ آیلتس بین ۷۹ تا ۹۳ تافل قرار می‌گیرد، به خاطر داشته باشید که این تطابق‌ها تقریبی هستند. مهم‌ترین اقدام شما این است که لیست دقیق الزامات نمره Overall و Skill-by-Skill دانشگاه یا سازمان مقصد خود را بررسی کنید و سپس، با توجه به نقاط قوت و ضعف خود، آزمونی را انتخاب کنید که رسیدن به آن نمره را برایتان راحت‌تر می‌کند.
پرسش‌های متداول (FAQ)
۱. آیا نمره آزمون آیلتس جنرال با آکادمیک در معادل‌سازی با تافل تفاوتی دارد؟
خیر، جدول‌های معادل‌سازی رسمی (ETS و IDP) تفاوتی بین آیلتس آکادمیک و جنرال برای تبدیل به تافل قائل نمی‌شوند. نمره نهایی (Overall) و نمره هر Skill در هر دو نوع آیلتس، معادل یکسان در تافل iBT دارد. تافل iBT ماهیت آکادمیک دارد.
۲. اگر نمره تافل من بعد از چند سال منقضی شود، آیا می‌توانم آن را با نمره آیلتس معادل جایگزین کنم؟
خیر. اعتبار مدرک آیلتس و تافل دو سال است و هیچ مرجعی، مدرک منقضی شده شما در یک آزمون را با مدرک معادل در آزمون دیگر جایگزین نمی‌کند. شما باید حتماً در آزمون دیگری شرکت کرده و مدرک جدید با اعتبار دو ساله ارائه دهید.
۳. تافل PBT و آیلتس کامپیوتری (CD-IELTS) چگونه معادل‌سازی می‌شوند؟
تافل PBT (کاغذی) دیگر منسوخ شده است و عملاً کاربرد رسمی ندارد. آیلتس کامپیوتری (CD-IELTS) و آیلتس کاغذی (Paper-Based) از نظر نمره‌دهی و معادل‌سازی با تافل iBT هیچ تفاوتی ندارند؛ تنها نحوه برگزاری آن‌ها متفاوت است.
۴. آیا مؤسسات زبان هم از این جدول‌های معادل‌سازی برای تعیین سطح دانشجویان استفاده می‌کنند؟
بله. اکثر مؤسسات معتبر برای پذیرش دانشجویان در سطوح مختلف (مانند Pre-Intermediate یا Upper-Intermediate) از تطبیق نمره آیلتس یا تافل شما با استاندارد CEFR (که در مقاله توضیح داده شد) استفاده می‌کنند.
۵. اگر نمره من در مرز دو Band آیلتس یا دو بازه تافل باشد (مثلاً تافل ۹۳)، کدام نمره را باید در نظر بگیرم؟
اگر نمره تافل شما در مرز بالاتر یک بازه است (مثلاً ۹۳ که مرز ۶.۵ آیلتس است)، بهتر است خود را با نمره بالاتر (در این مثال ۶.۵) مقایسه کنید، اما همیشه به یاد داشته باشید که تصمیم نهایی با دانشگاه یا سازمان مقصد است و بهتر است برای اطمینان بیشتر، نمره‌ای را هدف بگیرید که در وسط بازه امن قرار بگیرد (مثلاً تافل ۱۰۰ به جای ۹۳).
