اولین قدم در فرآیند مهاجرت یا اپلای تحصیلی، گرفتن مدرک زبان انگلیسی معتبر است. اگر به این نتیجه رسیدهاید که مدرک آیلتس برای مقصدتان لازم است، بدانید که در ایران این آزمون تحت نظارت سازمان سنجش برگزار میشود. اما چگونه از طریق سازمان سنجش ثبتنام کنیم؟ مدارک لازم چیست؟ در این مقاله گامبهگام خواهید دید که این کار اصلاً سخت نیست.
آزمون آیلتس چیست؟
آیلتس (IELTS) مخفف International English Language Testing System است. این آزمون، سطح مهارت زبان انگلیسی شما را در چهار بخش لیسنینگ (شنیدن)، ریدینگ (خواندن)، رایتینگ (نوشتن) و اسپیکینگ (صحبت کردن) میسنجد. نمره کلی از ۰ تا ۹ محاسبه میشود و هر بخش نمره جداگانهای دارد. مثلاً اگر برای دانشگاه نیاز به نمره ۶.۵ دارید، باید میانگین نمراتتان به این عدد برسد.
این آزمون توسط سه سازمان اصلی یعنی British Council، IDP: IELTS Australia و Cambridge Assessment English طراحی شده و در بیش از ۱۴۰ کشور برگزار میشود. در ایران، به دلیل شرایط خاص، برگزاری آن با چالشهایی همراه است، اما همچنان معتبر است.
نقش سازمان سنجش در برگزاری آزمون آیلتس در ایران
سازمان سنجش آموزش کشور نقش نظارتی دارد، نه برگزاری مستقیم. یعنی مراکز خصوصی مانند IDP آزمون را اجرا میکنند، اما سازمان سنجش لیست مراکز مجاز را اعلام میکند و بر کیفیت نظارت دارد. برای مثال، در سالهای اخیر، سازمان سنجش به دلیل لو رفتن سوالات، برخی آزمونها را لغو کرده تا حقوق داوطلبان حفظ شود. این نظارت باعث میشود مدرک شما معتبر بماند و دانشگاههای خارجی آن را قبول کنند. بدون مجوز سازمان سنجش، مراکز غیرمجاز ممکن است مدرک نامعتبر صادر کنند.
انواع آزمون آیلتس تحت نظارت سازمان سنجش
در ایران، دو نوع اصلی آیلتس برگزار میشود: آکادمیک و جنرال ترینینگ. هر دو تحت نظارت سازمان سنجش هستند و تفاوتشان در محتوای بخشهای ریدینگ و رایتینگ است. انتخاب نوع بستگی به هدف شما دارد. برای آگاهی از این تفاوتها میتوانید به مقاله تفاوت آیلتس آکادمیک و جنرال رجوع نمایید.
آزمون آکادمیک (Academic)
این نوع برای کسانی است که میخواهند در دانشگاههای خارجی تحصیل کنند یا در مشاغل حرفهای مانند پزشکی فعالیت داشته باشند. محتوای آن علمیتر است. مثلاً در ریدینگ، متون از مقالات دانشگاهی میآید و در رایتینگ باید نمودارها را توصیف کنید. اگر دانشجوی کارشناسی هستید و میخواهید برای کارشناسی ارشد اقدام کنید، این گزینه مناسب شماست.
آزمون جنرال ترینینگ (General Training)
این نوع برای مهاجرت کاری یا زندگی روزمره طراحی شده. محتوای آن عمومیتر است، مثل نامه نوشتن در رایتینگ یا خواندن آگهیهای روزنامه در ریدینگ. مثلاً اگر برای ویزای کانادا یا استرالیا اقدام میکنید، جنرال را انتخاب کنید. هر دو نوع در ایران کامپیوتری برگزار میشوند و نمرهشان یکسان معتبر است.
فرآیند ثبتنام آیلتس سازمان سنجش
برخلاف بسیاری از کشورها، ثبتنام آیلتس در ایران یک فرآیند سهمرحلهای اجباری است که تحت نظارت سازمان سنجش آموزش کشور برگزار میشود. این ساختار شامل تعامل با سه پلتفرم مجزا است:
- سازمان سنجش (احراز هویت ملی و درگاه ورود)
- پلتفرم جهانی IDP (رزرو تاریخ، ساعت و مرکز)
- مرکز آزمون داخلی (پرداخت ریالی و نهاییسازی)
تمامی آزمونهای آیلتس در ایران بدون استثنا از سامانه سازمان سنجش آغاز میشوند. این مرحله الزامی است و بدون آن، رزرو در IDP امکانپذیر نیست.
مرحله اول: ثبتنام اولیه در پورتال سازمان سنجش
آدرس: ielts.sanjesh.org
مدت زمان تقریبی: ۱۰–۱۵ دقیقه
نیازمندیها: پاسپورت معتبر + کارت ملی + اطلاعات دقیق
چرا ثبت نام در سنجش برای آزمون آیلتس ضروری است؟
- سازمان سنجش به عنوان نهاد حاکمیتی، هویت شما را با پایگاههای داده ملی (ثبت احوال) تطبیق میدهد.
- هرگونه مغایرت در اطلاعات (حتی یک حرف) میتواند منجر به ابطال ثبتنام در روز آزمون یا عدم صدور کارنامه شود.
- پس از تأیید، سامانه بهصورت خودکار شما را به IDP هدایت میکند.
مراحل دقیق در سامانه سنجش
| گام | اقدام | نکات کلیدی |
|---|---|---|
| ۱ | ورود به سایت و کلیک روی “ثبتنام جدید” | از مرورگر کروم/فایرفاکس بهروز استفاده کنید |
| ۲ | تکمیل فرم اطلاعات فردی | نام و نام خانوادگی: دقیقاً مطابق پاسپورت (لاتین) شماره پاسپورت: بدون فاصله یا خط تیره کد ملی: ۱۰ رقمی، بدون صفر اضافی تاریخ تولد: میلادی (مطابق پاسپورت) |
| ۳ | تأیید اطلاعات و دریافت کد ثبتنام (Sanjes Code) | این کد ۶–۸ رقمی است و فقط یکبار نمایش داده میشود. اسکرینشات بگیرید! |
| ۴ | هدایت خودکار به IDP | لینک مستقیم با کد شما باز میشود. از بستن صفحه خودداری کنید. |
هشدار: اگر کد را گم کنید، باید دوباره از سنجش شروع کنید.
مرحله دوم: رزرو آزمون در پلتفرم IDP
آدرس: book.ielts.idp.com
ورود: با کد سازمان سنجش (Sanjes Code)
اقدامات اصلی:
۱. انتخاب آزمون:
- کشور: ایران
- شهر: تهران/اصفهان/شیراز و…
- نوع: Academic یا General Training
- فرمت: معمولاً IELTS on Computer
۲. انتخاب تاریخ و مرکز:
- تقویم موجودی صندلیها نمایش داده میشود
- مرکز (مثل IRSAFAM – TEHRAN یا IELTS TEHRAN) را یادداشت کنید
۳. رزرو Speaking:
- میتواند همان روز، تا ۷ روز قبل یا بعد از آزمون کتبی باشد
۴. تکمیل فرم IDP:
- اطلاعات دقیقاً مطابق پاسپورت
- Pay Offline را انتخاب کنید (پرداخت ارزی نیست!)
صندلی موقت رزرو شد. حالا به مرحله سوم بروید.
مرحله سوم: پرداخت و نهاییسازی در مرکز آزمون داخلی
وبسایت مرکز: بر اساس انتخاب در IDP (مثلاً irsafam.com یا ieltstehran.com)
اقدامات:
- ورود به سایت مرکز → ثبتنام/ورود
- وارد کردن کد IDP یا جستجوی رزرو
- پرداخت ریالی با کارت بانکی (شبا)
- بازگشت به IDP → My Tests → بارگذاری اسکن پاسپورت
- دریافت ایمیل تأییدیه نهایی
مدارک و الزامات لازم
- پاسپورت معتبر: حداقل ۶ ماه اعتبار داشته باشد.
- عکس پرسنلی: جدید و با زمینه سفید.
- کارت ملی: برای تأیید هویت.
- ایمیل و شماره تماس: برای دریافت نتایج.
نکات مهم در ثبتنام آنلاین
- ظرفیت محدود: تاریخها زود پر میشوند، پس زود اقدام کنید.
- بررسی اطلاعات: اشتباه در نام ممکن است باعث رد شدن شود. مثلاً “Mohammad” را با دو “m” بنویسید.
- اینترنت پایدار: از قطع شدن جلوگیری کنید.
- انتخاب نوع آزمون: مطمئن شوید آکادمیک یا جنرال را درست انتخاب کردهاید.
اگر مشکلی پیش آمد، با پشتیبانی سایت تماس بگیرید.
هزینهها و پرداخت بر اساس اعلام سازمان سنجش
هزینه آزمون آیلتس بر اساس نرخ ارز تغییر میکند و سازمان سنجش آن را اعلام میکند. پرداخت آنلاین است.
نرخ فعلی ثبتنام
در مهر ۱۴۰۴، هزینه حدود ۳۰,۳۹۳,۰۰۰ تومان است. این برای هر دو نوع آکادمیک و جنرال یکسان است.
نحوه محاسبه و بهروزرسانی هزینهها
هزینه بر اساس نرخ دلار آزاد محاسبه میشود. سازمان سنجش هر هفته (معمولاً دوشنبهها) آن را بهروزرسانی میکند. مثلاً اگر دلار بالا برود، هزینه افزایش مییابد. برای چک کردن، به سایت سنجش مراجعه کنید.
هزینههای جانبی (کنسلی، انتقال و اعتراض به نمره)
- کنسلی: اگر ۵ هفته قبل کنسل کنید، ۲۵% هزینه کسر میشود. کمتر از آن، کل هزینه از دست میرود.
- انتقال تاریخ: حدود ۵-۱۰ میلیون تومان، بسته به مرکز.
- اعتراض به نمره: برای هر مهارت حدود ۱۵ میلیون تومان. اگر نمره تغییر کند، پول برگردانده میشود.
نکته: همیشه قوانین مرکز را چک کنید.
مراکز و زمانبندی برگزاری مجاز توسط سازمان سنجش
آزمون در مراکز مجاز برگزار میشود و بیشتر کامپیوتری است.
لیست مراکز مجاز برگزاری
سازمان سنجش لیست را در سایتش منتشر میکند. مراکز اصلی:
- ایرسافام: تهران، مشهد، اصفهان
- پروشات نوین: تهران.
- آیلتس تهران: تهران.
- عصر دین و دانش: تهران.
- زبان مهر: شیراز.
برای مشاهده لیست کامل، به ielts.sanjesh.org مراجعه کنید.
نحوه انتخاب مرکز و تاریخ آزمون
در مرحله ثبتنام IDP، شهر و تاریخ را انتخاب کنید. مثلاً تهران را بزنید و تاریخهای موجود را ببینید. نکته: مراکز تهران ظرفیت بیشتری دارند، اما اگر در شهرستان هستید، مراکز محلی را اولویت دهید.
